Kur bëhet fjalë për promovimin e letërsisë, qyteti dhe kantoni i Cyrihut në mënyrë eksplicite kanë vendosur që të mos mbështesin më vetëm autorët në gjuhën gjermane.

Një herë në vit, qyteti dhe kantoni i Cyrihut japin grante pune për projekte letrare që ende nuk janë përfunduar.

Për ta marrë këtë grant, autorët duhet të dorëzojnë mostra teksti prej 20 deri në 30 faqe.

Afati i fundit për konkurrimin kantonal është 30 prilli, ndërsa për atë komunal data e fundit e afatit për dorëzimin e mostrës është 1 shtatori.

Deri më tani miratoheshin gjegjësisht hynin në konkurrencë për grante vetëm tekste në gjuhën gjermane.

Qyteti dhe kantoni i Cyrihut tani kanë vendosur ta ndryshojnë këtë praktikë.

Nga viti 2022, do të lejohen për pjesëmarrje veprat letrare në të gjitha gjuhët – por parakusht është që shkrimtari të jetë banor në kantonin (ose qytetin) e Cyrihut.

Në këtë mënyrë reagohet ndaj “një realiteti social dhe një nevoje të skenës letrare të Cyrihut”, thonë përgjegjësit në një deklaratë të përbashkët për media.

Aplikimet do të vazhdojnë të vlerësohen nga komisioni i letërsisë, i qytetit ose kantonit.

Në rastin e teksteve jogjermane, do të konsultohen përkthimet dhe ekspertiza letrare në gjuhët përkatëse.

Shteti gjerman ka lehtësuar të gjitha rregullat e hyrjes në lidhje me Covid, nga muaji shkurt, ndërsa nga data 20 mars do të hyjnë në fuqi largimi pothuajse i të gjitha masave anti-Covid në këtë shtet.

Duke qenë se Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi janë hequr kohë më parë nga lista me rrëzikshmëri Covid për shtetin gjerman, kjo rrjedhimisht nënkupton se masat e hequra vlejnë edhe për kosovarët, qoftë edhe turistë në shetin gjerman.

Çfarë rregulla kërkohen për udhëtim nga Kosova drejt Gjermanisë?

Gjermania ende kërkon vaksinimin e plotë për kosovarët që nisen drejt këtij shteti, apo edhe një dëshmi e testit PRC, antigjen.

Kjo vlen për të gjithë ata me nënshtetësi kosovare dhe ata që kanë leje qëndrimi në këtë shtet.

Për turistët (ku hyn shteti i Kosovës), Këshilli Federal gjerman kërkon këto masa:

Çdo kosovar duhet të paraqesë dëshmi të imunizimit të plotë që dëshmon se në tre muajt e fundit është shëruar nga Covid.

Çdo person që është vaksinuar plotësisht me tri vaksina nuk ka nevojë për asnjë test për të hyrë në këtë shtet.

Nëse nuk jeni vaksinuar plotësisht, autoritetet gjermane në hyrje ju kërkojnë një test PRC apo Antigjen, për të dëshmuar nëse jeni negativ me virusin Covid.

Cilat masa duhet t’i dini, kur të shkoni në Gjermani?

Mbajtja e maskave është e detyrushme në transportin publik, (autobusë, trena), në klinika dhe insitutcione shëndetësore dhe në shtëpitë e të moshuarve. Pra, nëse dëshironi të shkoni në Gjermani, qoftë edhe si turist, një maskë për çdo rast duhet ta mbani me vete, veçmas nëse udhëtoni në transportin publik.

Ndërsa maskat nuk do të jenë të detyrushme në shkolla apo dyqane, prej datës 20 mars.

Vlen të theksohet se heqja e masave Covid në Gjermani do të jetë në fuqi deri më 23 shtator 2022 dhe pastaj do të rishikohet sërish gjendja Covid në këtë shtet.

Një tjetër aktivitet i ngrohtë zhvilluar në kryeqytetin helen në ambientet e Ambasadës Shqiptare të Athinës, hallkë e zinxhirit të pandërprerë të nismës festive e mikpritëse për bashkatdhetarët nën simbolikën  “Nëntorit Shqiptar”, u realizua me sukses të shtunën në datën 20 të këtij muaji historik për mbarë shqiptarinë.

Siç dëftonte dhe titulli i aktivitetit në fjalë “Nëntori Shqiptar në shpirtin e një artisti” të ftuar qenë artistë të suksesshëm dhe veprat e tyre.

Me dëshirën për njohjen dhe promovimin e  artit tonë bashkëkohor si dhe vetë personaliteteve përfaqësues të disa zhanreve, në komunitetin shqiptar të Athinës e më gjerë, e kryesisht arteve pamore, Ambasadorja e nderuar Luela Hajdaraga së bashku me Oficeren rezultative, Koordinatore për Diasporën Joneda Dodaj, patën dritësinë të ftonin për krijimin e një ekspozite spontane, të përgatitur pjesën më të madhe live në ambientet e Ambasadës e cila përcolli mjaft emocione dhe aromën kremtuese të Festave të Nëntorit, të disa nga artistëve më në zë të arteve vizive ndërkohë që mbrëmja qe ideuar gjithashtu me ndikime të theksuara nga kultura dhe trojet kosovare prej përfaqësuesit të shtetit më të ri të Evropës në Greqi, zotit Fitim Gllareva.

Të pranishmit u nderuan nga prezenca e Ambasadores shqiptare zonja Luela Hajdaraga dhe fjalët e saj të ngrohta mbi vëmendjen e saj personale të artit të secilit prej autorëve e debutuesve, kush për jehonën e gjatë të aktivitetit të vet krijues, e kush duke prezantuar veprat e veta të hershme, apo dhe të përgatitura enkas për atë mbrëmje; si dhe nga prezenca e Kreut të Zyrës për Interesat e Kosovës, zotit Gllareva, i cili qe përkujdesur personalisht për të sjell pranë artistëve një potpuri atdhetare poezish të zgjedhura nga autor të njohur e tepër të dashur kosovar.

Gjithashtu miqtë patën rastin të njihen me literaturë dhe foto të peizazheve të truallit të lashtë dardan, vende historike, piktoreske e destinacione turistike sjellë pikërisht për mbrëmjen duke shtuar emocionet tek të gjithë të pranishmit. E bukur qe dhe surpriza që ruajtën autoret e talentuara të përzgjedhur për të recituar gjatë aktivitetit për zotin Gllareva, teksa përfshinë ndërmjet vargjeve, të interpretonin edhe një poezi për Kosovën të autorësisë së tij. Sigurisht dhe ndjenja e bashkëpunimi të pandarë që zonja Hajdaraga e ritheksojë edhe në këtë takim, ndërmjet dy përfaqësive shqiptare që përherë sjell kënaqësi të pamasë për të gjithë bashkatdhetarët tanë.

Aktivitet të tilla gjejnë përgëzimet dhe falënderime nga anëtarët e komunitetit shqiptar të Greqisë për Ambasadën e tyre, që ndonëse kushtet e vështira të organizimit të secilit takim, prej pandemisë globale i kufizojnë mundësitë e pjesëmarrjes, apo të zhvillimit më të gjerë, ndikojnë pozitivisht në ngritjen e marrëdhënieve më të mira, e aq të nevojshme të emigrantëve me shtetin amë, dhe Ambasadës, gjithashtu ndërmjet organizmave që ata kanë ndërtuar në shtetin helen e respektit reciprok ndërmjet secilit anëtar. Prandaj “Nëntori shqiptar” me të gjitha stacionet e veta si një maratonë festive me etapa të shumëllojta e gjithëpërfshirëse, në rrjedhën e nismave të tjera të mëparshme, jo vetëm është mirëpritur e frekuentuar përzemërsisht por kanë krijuar dhe atmosferën e mirë e të begatë për më tepër arritje e ide të reja në vazhdën e këtyre marrëdhënieve./Lobi/

Në një aksident në një rrugë afër qytetit të Bullgarisë, Pernik, 46 persona, përfshirë ngasësin e autobusit të kompanisë “Besa Trans”, kanë humbur jetën.

Autobusi nga Maqedonia e Veriut, i cili ka qenë duke udhëtuar drejt Shkupit, është përfshirë nga flakët dhe është rrotulluar, ka njoftuar Ministria bullgare e Punëve të Brendshme.

Në mesin e të vdekurve kanë qenë edhe 12 fëmijë.

Autobusi ka qenë duke u kthyer në Shkup nga një ekskursion në Stamboll.

Lidhue me këtë Lobi Euro-Atlantik Shqiptar, ka dërguar Telegram ngushëllimi.

Me pikëllim të madh mësuam lajmin tragjik për humbjen e 41 jetëve në aksidentin automobilistik të ndodhur ditën e Martë në rrethinat e Sofjes.

Shprehim ngushëllimet tona të thella për familjarët dhe besojmë se ju do të ndodheni pranë tyre për t’ua lehtësuar disi dhimbjen.

Qofshin të parajsës shpirtrat e tyre!

Me dhimbje të thellë

Për Lobin Euro-Atlantik Shqiptar

Brikena Qama

Ndërkaq, duhet përmendur se mbi njëqind persona kanë vdekur në aksidente në Ballkanin Perëndimor, në të cilat kanë qenë të përfshirë autobusë me udhëtarë.

I fundit ka ndodhur në orët e para të 23 nëntorit në Bullgari dhe, deri më tani, është aksidenti më vdekjeprurës: me 46 viktima./LOBI/

Si rezultat i përpjekjeve të përbashkëta të punës Lobit Euro-Atlantik Shqoptar, dhe shoqatës “Albnor Rogaland”, në qytetin Sandnes të rajonit të Rogaland, për herë të parë është hapur shkolla shqipe.

Kryetari i Lobit për Norvegji, Fehmi Bekteshi, i cili bëri hapjen zyrtare të shkollës, ka thënë se LEASH, ka punuar shumë gjatë dy viteve për këtë nismë.

Bekteshi shprehu gatishmërinë dhe optimizmin për hapjen e shkollave shqipe edhe nëpër qytete të tjera.

“Angazhimi i LEASH-it, për hapjen e kësaj shkolle ka qenë në vazhdimësi përgjatë dy viteve. Ne si organizatë, po ashtu dhe shoqatë “Albnor Rogaland”, jemi duke punuar që të rrisim numrin e shkollave shqipe edhe në qytetet e tjera të Norvegjisë, aty ku ka më shumë shqiptarë”, tha Bekteshi.

Tutje shtoi se shkolla shqipe ka rëndesi të veçantë për komunitetin shqiptar.

“Ne duhet të punojmë shumë si komunitet shqiptar, përfshirë Ambasadën e Kosovës në Oslo, që të hapim sa më shumë shkolla shqipe – kjo si mënyrë për ta mbajtur gjallë, gjuhën, kulturën e traditën shqiptare. Këto janë të ndërlidhura sëbashku”, theksoi kryetari i Lobit në Norvegji.

I pranishëm në ceremoninë e hapjes së shkollës shqipe ishte edhe Ambasadori i Kosovës Uliks Emra.

Ai këtë ngjarje e quajti arritje të madhe të komunitetit shqiptar në Norvegji.

“Jam i nderuar dhe privilegjuar me pjesëmarjen në këtë ngjarje historike. Uroj të pranishmit, veçanërisht organizatorët, nxënësit, mësuesit dhe prindërit për këtë arritje të madhe” tha ambasadori në  fjalën e tij.

Emra ka apeluar tek prindërit që t’i përgjigjen masivisht kësaj iniciative, duke theksuar se në këtë mënyrë do të kontribuojmë në ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës së shenjtë shqipe në Diasporë./Telegrafi/

Sa herë që përmendim qytetin e Manastirit mendja na shkon te alfabeti i gjuhës shqipe.

Sa herë flasim për gjuhën shqipe në mendje na vijnë peripecitë e jashtëzakonshme të popullit shqiptar, të gjuhës shqipe dhe të alfabetit të saj; në mendje na vijnë disa nga datat më të rëndësishme që lidhen me gjuhën tonë, si: viti i Formulës së pagëzimit (1462), viti i botimit të Mesharit (1555), viti i fillimit të romantizmit shqiptar (1836), viti i alfabetit (1908), viti i hapjes së shkollës shqipe në Korcë si dhe viti i njësimit të gjuhës shqipe (1972).

Deri në shekullin e 19 shqipja u shkrua me disa alfabete. Kjo gjendje ishte jo praktike në komunikimin ndërshqiptar dhe, madje, krijonte edhe barriera psikologjike. Tejkalimi i saj është rezultat i Kongresit të Manastirit, prandaj ky kongres është ngjarje e rëndësisë së jashtëzakonshme jo vetëm në aspektin kulturor dhe arsimor, por edhe në atë politik dhe kombëtar.

Rëndësia kulturore dhe arsimore

Shqipja shkruhej me shumë alfabete. Mund ta mendohet se ç’pasoja do të të kishte vazhdimi i përdorimit të disa alfabeteve në kuptimin e komunikimit dhe të ndjenjës së përbashkësisë. Vetë fakti i njësimit të alfabetit lehtësoi komunikimin dhe u dha shtysë përpjekjeve për vetëdijesim kombëtar dhe për bërjen e shtetit. Njësimi i alfabetit dha mesazhin se jemi një komb që kemi vuajtje e gëzime të përbashkëta; që kemi synime dhe ardhmëri të përbashkët, prandaj edhe një alfabet të përbashkët; dha mesazhin se vuajtjet dhe gëzimet; fitoret dhe humbjet, synimet dhe vizionet tona do t’i shkruanim vetëm me një alfabet, sepse kështu do të fuqizohej ndërgjegjja kombëtare dhe do të fuqizoheshin përpjekjet për çlirim.

Tani më fëmijët tanë do të mësonin të njëjtat shkronja dhe kjo do t’i afronte ata kudo që jetonin.

Tani më mësuesit e shqipes nuk do të ballafaqoheshin me shumësinë e alfabeteve edhe pse shqipja dhe alfabeti i saj ende do të luftoheshin nga të huajt, por fatkeqësisht edhe nga shqiptarët e mashtruar, shikimshkurtër dhe injorantë.

Alfabeti që përdorim sot doli nga Kongresi i Manastirit. Mund të themi se shqipja ka një alfabet, edhe pse jo ideal, të lehtë në përdorim, të thjeshtë në të shkruar dhe praktik në botime.
Kongresi mori vendim edhe për ngritjen e shtypshkronjës shqipe në Manastir, e cila shumë shpejt u bë e njohur në mbarë vendin për përhapjen dhe shpërndarjen e librave dhe gazetave shqipe.
Pas Kongresit dhe mbështetur në vendimet e tij u hapën shkolla të reja shqipe dhe u fuqizuan përpjekjes për përhapjen e arsimit shqip dhe kulturës shqiptare, si dhe u arrit të futet mësimi shqip në disa shkolla fillore ku mësimi zhvillohej vetëm në turqishte.

Rëndësia politike

Kryeministri turk Ibrahim Pasha theksonte se çështjen e alfabetit shqip Stambolli e shihte si problem politik dhe si hap të parë të shkëputjes së Shqipërisë nga Perandoria..

Kongresi i Manastirit dëshmoi edhe një herë se shqiptarët ishin historikisht të orientuar drejt, ishin të orientuar drejt Perëndimit; ishin të orientuar, siç thotë Naimi i madh, nga drita që lind nga perëndon. Dhe s’kishte si të ishte ndryshe. Shkronjat latine kishin traditën me të gjatë në shkrimin e shqipes, prandaj përcaktimi për alfabetin latin ishte historikisht i drejtë.

Kongresi kalon caqet e alfabetit, sepse nxori edhe shumë vendime.

Ja disa nga to:

– Njohja zyrtare e gjuhës dhe e kombësisë shqiptare;
– Mësimi në gjuhën shqipe

Rëndësia kombëtare

Në Kongres mori pjesë dija shqiptare e kohës, morën pjesë klubet shqiptare, morën pjesë përfaqësues nga të gjitha vilajetet shqiptare. Kështu për disa ditë Manastiri u kthye në kryeqytetin shqiptar, ku, me gjithë temperaturat e ulëta, kishte festë madhështore ku shqiptarët, të veshur me veshje kombëtare dhe të stolisur me flamuj kombëtarë, festonin.

Në hapësirën ku jetojmë ne edhe një çështje kulturore, arsimore e madje edhe shkencore ka edhe konotacione politike. Kongresi i Manastirit gjithsesi që kishte edhe ngjyrime dhe peshë politike, prandaj u kundërshtua nga qarqe të huaja dhe vendore me arsyetime deri edhe të pakuptimta.

Një kongres që është në funksion të integrimit të një kombi gjithsesi që ka edhe rëndësi historike dhe kombëtare.

Ne kemi shumë e shumë heronj që kanë rënë për nderin dhe lirinë e atdheut. Ata mundësuan vazhdimësinë fizike të kombit. Por kombet kanë edhe anën kulturore dhe shpirtërore për të cilën kujdesen heronjtë e kulturës. Një komb mund të ekzistojë vetëm falë atyre që ia mbrojnë trupin, tokën, arsimin dhe kulturën.

Alfabeti dhe gjuha u bënë pjesë e programit të lëvizjes kombëtare kundër politikës shkombëtarizuese të Patriarkanës greke dhe të xhonturqve si dhe kundër synimeve të fqinjëve për copëzimin dhe zhbërjen e Shqipërisë.

Fryma e Kongresit të Manastirit që na dha alfabetin kombëtar u përgatit nga Rilindja Kombëtare; nga shkrimtarë që kishin krijuar në librat e tyre shtetin shqiptar edhe para se të shpallej pavarësia. Shqipëria dhe alfabeti kombëtar praktikisht u krijuan nga rilindësit.

Uniteti i alfabetit, i gjuhës dhe i kulturës kishin për qëllim të viheshin në shërbim të Unitetit të kombit…
../LOBI/

Aksioni humanitar, i përvitshëm tashmë, i organizuar nga Lobi Euro-Atlantik Shqiptar, hapet në datën 10 Nëntor dhe do të zgjasë për një muaj.

Ky aksion, i konceptuar si një buzëqeshje dhuruar njerëzve të cilët e kanë më tepër nevojë se kushdo tjetër, është i vetmi në llojin e vetë i organizuar nga Lobi.

Nëse aksioni i shkuar iu dedikua disa shoqatave e institucioneve të përzgjedhura nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi e Presheva, këtë vit vjen për t’ju ardhur në ndihmë Qendrave Sociale pranë disa Bashkive e Komunave në Shqipëri e Kosovë, respektivisht Bashkisë së Lezhës, Komunës së Gjilanit dhe Komunës së Deçanit.

Numri, në dukje i reduktuar në krahasim me aksionin e vjetshëm, erdhi pas disa diskutimeve në lidhje me situatën ekonomike të rënduar të gjithë bashkatdhetarëve  prej të cilëve kërkohet ndihma dhe duke mos dashur të rëndojmë askënd qoftë ekonomikisht, qoftë shpirtërisht për pamundësinë, u mendua që të reduktohet numri i përfituesve në tre Qendrat Sociale pranë Bashkive e Komunave me të cilat Lobi Euro-Atlantik Shqiptar ka arritur të nënshkruajë Memorandume Bashkëpunimi në disa sfera.

Duke qenë në kontakt me këto institucione ne u njohëm me kategoritë e vështirësive dhe  njerëzve që këto Qendra trajtojnë dhe duke parë se ato përputheshin pikërisht me atë çka ky aksion pati si pikënisje, pra ndihmën ofruar fëmijëve me aftësi ndryshe, jetimëve apo familjeve që jetojnë në varfëri të skajshme, menduam se mund të bëjmë diçka për të  përmbushur disa nevoja primare të këtyre njerëzve në prag të festave të fundvitit.

Jo më kot ky aksion është titulluar “Dhuro një buzëqeshje” pasi çdo monedhë e dhuruar prej nesh do të jetë një buzëqeshje në fytyrat e tyre të lodhura.

Gjithkush e ka të nevojshme që së paku një herë në vit të mos ndjehet i braktisur, por të festojë, të gëzojë, të buzëqeshë.

Dhuro dhe ti një buzëqeshje!

Në Universitetin e Kulturave të Gjenevës, të shtunën është hapur ekspozita e artistes shqiptare Fitore Haklaj.

Në këtë ekspozitë, ishin të pranishëm zyrtarë nga Konsullata e Kosovës në Bern, përfaqësues të Lobit Euro-Atlantik Shqiptar nga Greqia, Norvegjia, Italia, kryetari i Deçanit, Bashkim Ramosaj, Drejtoresha e Universitetit të Kulturave të Gjenevës Albana Krasniqi-Malaj, si dhe anëtarë të shoqatave shqiptare, e bashkatdhetarë që jetojnë dhe veprojnë në Zvicër.

Po ashtu, takimin e nderuan edhe Ambasadori i parë shqiptar në OKB, Vladimir Thanati, dhe Arbëreshi i Italisë Mimmo Imbrogno.

Në këtë takim, artistja shqiptare ka dhuruar disa portrete:

Portreti i Isa Boletinit, iu dhurua kryetarit të Deçanit, Bashkim Ramosaj.

Portreri i Nënë Terezës iu nda për kryetarin e Gjenevës, por nuk ishte prezent.

Portreti i Skënderbeut iu dhurua Ambasadës së Kosovës në Bern.

Përveç pikturave Haklaj ka prezantuar edhe poezitë e saj të mbledhur në tre vëllime poetike.

Haklaj, në një prononcim për Telegrafin ka thënë se prezantimi i pikturave në Gjenevë, nënkupton mbajtjen gjallë të identitetit shqiptar.

“Sigurisht që unë ndjehem shumë mirë kur pikturoj figura të njohura shqiptare, dhe gjithçka që ndërlidhet me shqiptarët, përfshirë kulturën dhe traditën. Kjo mban gjallë të identitetit shqiptar, pasi ndikon në familjet shqiptare që jetojnë në perëndim”, ka thënë Haklaj.

Kush është Fitore Haklaj

Ka lindur më 30.11.1973 në Deçan. Shkollën fillore e kreu në Isniq, duke vazhduar të mesmen në Deçan ku vitin e fundit e kreu bashkë me shokët e shoqet nëpër oda private, për të vazhduar në Prishtinë në Fakultetin Ekonomik.

Qysh e vogël, Fitorja  adhuronte pikturën, muzikën, vallëzimin e shkrimet, duke i shpalosur këto talente të saj në aktivitete të ndryshme të organizuar nga shkolla.

Në vitin 1998 Haklaj shpërngulet në Itali, ku më shumë vështirësi filloj të bëjë një jetë larg familjes dhe vendlindjes të cilën e adhuron.

Haklaj thotë se boshllëku i krijuar nga largësia me familjen, shoqëria e atdheu e ka nxitur më shumë për t’u marrë me art si e vetmja mënyrë për të shprehur ndjesitë e saja artistike.

Kështu ajo kishte filluar të pikturojë me ngjyra vaj në beze e paralel ndjek disa kurse duke hapur rrugën e pjesëmarrjes në disa ekspozita, bashkë me kolegë të tjerë.

Gjatë këtyre viteve kishte studiuar dhe punuar në Itali, ku për pesë vite punoi në Emergjencë dhe vazhdoi ta kryejë atë detyrë edhe si vullnetare për shumë vite më pas.

Viti 2015 e gjen përsëri në bankat e shkollës duke kryer studimet për asistente mjekësore.

Që prej vitit 2019, Fitorja jeton në Zvicër bashkë me bashkëshortin e dy fëmijët e saj.

Pas kaq vitesh shpërnguljesh e sakrificash për ndërtimin e një familjeje dhe një jetese cilësore, duke mos i lënë asnjëherë pas dore ri-zgjimet herë të artit vizual e herë të atij të shkruar.

Fitorja ka arritur të ketë jo diçka, por shumëçka për të na treguar duke nisur nga vullnetarizmi, piktura, poezia, dhe patjetër suksesin e të qenit grua…

“Unë mbi të gjitha jam nënë e dy engjëjve të mi, pastaj ndihem piktore e poete, por për të arritur deri këtu është dashur një durim e sakrificë e madhe e më ndihmën e shumë atyre personave që më duan edhe i dua. Këtu ku jam, jam falë këmbënguljes sime e përkrahjes se madhe nga familja e shoqëria. E mendoj gjithmonë jetën në pozitivitet pasi vetëm kështu  arrihen sukseset”, thotë Fitore Haklaj duke na dhënë shembullin më të mirë të një përfaqësuese të denjë shqiptare në diasporë./Telegrafi/

Botime të autores:

“Shpirti peshon”

“Peizazh në zemër”

“Melodi vargu”

Asambleja e punës e parashikuar të mblidhet fizikisht një herë në vit, u mblodh kësaj here në Gjenevë, me 30 Tetor 2021, në ambientet e Universitetit Popullor Shqiptar në Gjenevë, nën kujdesin e drejtueses Albana Krasniqi dhe të Mimoza Selimit.

Të pranishëm ishin asamblistët e katër degëve të Lobit, përkatësisht pesë asamblistë nga dega Norvegji, pesë asamblistë nga dega Zvicër, tre nga dega Greqi dhe tre nga ajo e Italisë.

Sipas Statutit të LEASH me të drejta të plota por pa pretendim presidence, pjesëmarrës në Asamble janë dhe dy delegatë nga çdo organizëm apo institucion me të cilët Lobi Euro-Atlantik Shqiptar ka nënshkruar memorandum bashkëpunimi.

Nga këto memorandume të pranishëm ishin dy përfaqësues të shoqatës “Orous”– Vlorë Elidon Brahimi e Vasiljana Sali, një përfaqësues nga shoqata “Vëllezërit Arbëreshë” – Kalabri, Mimmo Imbrogno, një përfaqësues nga shoqata “PVA Albania”- Tiranë, Oltiana Rama, një përfaqësues nga shoqata “Korça” – Athinë, Festim Zaçe, dhe prej Institucioneve Kryetari i Komunës së Deçanit Bashkim Ramosaj e përfaqësuesja e Komunës së Gjilanit, Amire Hoxha.

Prezent ishin dhe tre anëtarë të Komisionit të Kontrollit prej Norvegjisë, Italisë e Greqisë.

Punimet e Asamblesë nisën me një koktej ku të ftuar ishin dhe Kryetarja e Kantonit të Gjenevës, Kryetari i Bashkisë së Lezhës dhe përfaqësues të Ambasadës së Republikës së Kosovës prej së cilës nderuan me prezencën e tyre dy Konsujt e Konsullatës së Gjenevës, Avni Hasani dhe Rexhep Bajraktari si dhe Konsulli permanent i Republikës së Shqipërisë në Gjenevë, Vladimir Thanati.

Në çelje të punimeve, kryetari i degës së Zvicrës, Elias Mustafa përshëndeti e falënderoi të gjithë pjesëmarrësit në këtë Asamble.

Më pas Presidentja e Lobit Euro-Atlantik Shqiptar, Brikena Qama falënderoi të ftuarit dhe bëri një paraqitje të aktivitetit të LEASH duke u fokusuar në ato që kanë të bëjnë drejtpërdrejtë me përmbushjen e objektivave të Lobit, pra të ruajtjes së identitetit e vlerave kombëtare në diasporë, faktorizimit dhe bashkëpunimit me institucione të vendeve amë dhe atyre pritës.

Asamblenë e përshëndetën Avni Hasani, Këshilltar Ministër në detyrë prej Konsullatës së Republikës së Kosovës në Gjenevë, Kryetari i Komunës së Deçanit, Bashkim Ramosaj, përfaqësuesja e Komunës së Gjilanit, Amire Hoxha dhe Konsulli permanent i Republikës së Shqipërisë në Gjenevë, Vladimir Thanati.

Pas përcjelljes së të ftuarve, Asambleja nisi punimet me seancën e parë të saj ku presidentja Qama përcolli raportin e punës prej Asamblesë së fundit të mbajtur në muajin Maj të 2020 ku ju referua aktivitetit të LEASH gjatë këtyre muajve si dhe axhendës së takimeve kryesisht në Shqipëri e Kosovë e më pas përgjegjësi për ekonomi Demi Hansen paraqiti raportin financiar.

Seanca e dytë, me rend dite – paraqitja dhe miratimi i programit të punës 2021-2022

– miratimi i plotësim ndryshimeve në Statutin e LEASH;

– debat mbi ecurinë në degë;

– diskutim mbi propozimin e ardhur nga dega Itali për ndryshim të emërtimit të Organizatës

u zhvillua me dyer të mbyllura.

Lidhur me pikën e fundit, fillimisht fjalën e morën kryetarët e degëve, Elias Mustafa, Petrit Selmani, Fehmi Bekteshi dhe Petrit Aliaj.

Pas diskutimeve e debateve të zhvilluara në këtë seancë Qama bëri një përmbledhje në pika të shkurtra mbi vendimet e marra.

Vendimet e marra, miratimi i Statutit dhe i programit të punës për vitin e ardhshëm, angazhimi i Këshillit të Përgjithshëm në konsolidimin e degëve Itali e Greqi deri në kryerjen e procedurave ligjore të regjistrimit të këtyre degëve në vendet përkatëse.

Për sa i përket propozimit të ardhur për ndryshimin e emërtimit të Organizatës, duke qenë se dhe votimi nuk nxori një vendim të qartë, kjo temë u la të diskutohet në takimin e ardhshëm të Asamblesë, të parashikuar në muajin Janar të 2022.

Punimet u protokolluan nga zonjat Dashuri Aliaj dhe Majlinda Demiraj.

Ndërsa Asambleja u përcoll nga TVSyri në Zvicër me praninë e gazetarëve Hava Krasniqi e Musli Saiti si dhe gazetari i Telegrafi, Kemajl Berisha.

/LOBI/

Vigjilja e këtij viti të ri akademik, e gjeti atdhetaren, mësuesen Lefteri Metkaj me realizimin dhe ecjen më thellë të një tjetër projekt të rëndësishëm. Filluar me përpjekje e sakrifica vite më parë por e përforcuar kësaj radhe, duke pasur krahë vëmendjen, dashamirësinë e ndihmën konkrete e morale të Ambasadës Shqiptare të akredituar në Athinë dhe vetë Numrit Një të bordit të saj, të nderuarën zonjën Luela Hajdaraga, Ambasadore e Republikës Shqiptare në Greqi, projekti “Gjuha shqipe na thërret” për mbajtjen e mësimit të gjuhës shqipe në shkollat publike greke ku mësojnë nxënësit e vegjël shqiptarët, është një nismë ogurmirë dhe me baza profesionale që krijon një realitet të ri e frytdhënës për mësimin e gjuhës shqipe nga brezi i ri i fëmijëve të emigrantëve në shtetin helen.

Në të gjithë këto vite, tashmë diç më tepër se tri dekada emigracion, në Greqi – ndër shtetet e para, e fqinjë, e cila u ndesh me fluksin dallgë-ashpër të pa përmbajtjes post-komuniste të popullit shqiptar për bashkimin me botën e lirë dhe e nevojës për punësim e jetë të re të qindra-mijëra emigrantëve, dyndur pas viteve nëntëdhjetë – kemi qenë përherë dëshmitarë të përpjekjes së vazhdueshme të shumë anëtarëve të komunitetit për ruajtjen e gjuhës shqipe dhe mëkimin e saj tek fëmijët, brezi i ri i lindur, pra, në tokën e re të zgjedhur nga nevojat jetike të prindërve të tyre. Krahas impenjimeve të vogla e të mëdha për mbijetesë individuale e në radhë të parë për fëmijët e dashur dhe dhembshurisë familjare, punësimit të vështirë, mësimit të gjuhës vendase, integrimit të përgjithshëm për një jetë dinjitoze e me ambicie njerëzore, këta anëtarë të komunitetit nuk ndaluan asnjëherë së menduari, por më e rëndësishmja, S-ë V-e-p-r-u-a-r-i për gjuhën e nënës.

Pa këta njerëz të mirë, atdhetarë të vërtetë përgjegjës, pa këtë intuitë, ndjeshmëri empatike, kolektive dhe përqendrim të forcave dhe vullnetit të tyre tek kjo kauzë imediate dhe e madhërishme, tanimë dëmet do të ishin të pariparueshme. Emrat e këtyre anëtarëve aktivistë; heronj modernë për frymën atdhetare, për kombin, por dhe praktikisht për një jetë më të mirë personale të secilit nga mërgimtarët, për thurjen e fijeve të komunikimit mes komunitetit e tërë diasporës dhe shtetit amë, për zgjimin e përgjegjësisë vetjake tek tërë emigrantët, për konceptimin e lartë të virtyteve të mësimit të gjuhës e kulturës së rrënjëve si dhe për anën morale e edukative të të gjithë njerëzve, dhe sa, e sa vlera të tjera të cilët do të mund të radhisnim; janë (për fatin tonë të mirë) të shumtë, dhe përbëjnë padyshim një listë të gjatë, të cilën as një studim i hollësishëm e konkret kam përshtypjen, se nuk do të arrinte ta plotësonte dot me sigurinë optimale. Kjo është arsyeja që nis këtë shkrim me këtë nderim leksik personal për secilin aktivist gati-gati anonim e duke kërkuar të bëjë mirë dhe jo të fitojë pompozitet.

Sidoqoftë, arsyeja e botimit të këtij shkrimi në të vërtetë është lajmi mbi aktivitetin për një emnesë të komunitetit shqiptar, festën e hareshme të një evenimenti të gëzuar e rezultativë siç është hapja e një klase të re të mësimit të gjuhës shqipe në zemër të Athinës. Por kësaj radhe flasim për arritje të suksesshme jo vetëm për një klasë, por një iniciativë të tërë që mund të bëjë shumë më tepër.

Flasim për mbarëvajtjen e një nisme ogurmire që po punohet me ecuri përherë e më optimiste, për t’u vendosur në shinat e një praktike sa ideale aq dhe frutdhënëse, në lidhje me klasat e mësimdhënies së gjuhës shqipe, në ambientet e shkollave publike greke, si një mësim plotësues e të trajtuar me respektin dhe profesionalizmin e duhur, por dhe në auditorin edukativ të përshtatshëm e të njohur për vetë fëmijët.

Ky kurorëzim u arrit kësaj here me punën këmbëngulëse të disa komponentëve të rëndësishëm, e padyshim duhet përmendur me nderim ky fakt, pasi bashkëpunimi i të cilëve ishte në rastin konkret (siç dhe duhet të jetë përherë) vendimtar në çështje të tilla.

Në radhë të parë pikërisht të një aktivisteje të palodhur, mësueses Lefteri Metkaj. Nëse flasim për aktivistët e njohur, me oreks e vazhdimësi në fushën e mësuesisë, në tërë komunitetin dhe fashën kohore të jetës së këtij, padyshim emri i Lefteri Metkajt është nga ata emra që do të përmendet medoemos dhe shpesh. Ajo është e pranishme me kontributin e saj në dhjetëra arritje të shqiptarëve të Athinës. Duhet thënë se: jo me një, por me dy klasa aktive, nga më numerozet për nxënës dhe në kuadër të klasave plotësuese të mësimit të gjuhës shqipe, brenda shkollave reale greke në lagje të ndryshme të kryeqytetit helen, për të cilat zonja Metkaj ka pasur ekskluzivitetin e hapjes dhe mbajtjes në jetë, teksa përveç kontributit vullnetar, sakrificave, kapërcimit të vështirësive, akoma dhe sigurimi i bazës së lëndës mësimore dhe librave, abetareve etj. nga vetë të ardhurat e saj personale, përherë ajo është shquar edhe në radhët e mësuesve që përkujdesjen për nxënësit në mënyrë të veçantë e me pasion.

Përkushtimin për komunitetin mësuese Lefteri Metkaj e ka shprehur edhe me anë të pjesëmarrjes në aktivitete nga më të ndryshmet jashtëshkollore.  Vetëm në pranverën që lamë pas, do mund të përmendja edhe fitimin me zell nga ana e saj dhe nxënësve të saj, Kupën e Shkollës me pjesëmarrje më të madhe të fëmijëve, në Konkursin ndërkombëtar të Diasporës, për krijuesit e vegjël: “Merr një varg dhe eja!”, teksa zonja Metkaj u angazhua së bashku me një sërë mësuesish të përkushtuar nga e gjithë Evropa, siç edhe me pjesëmarrjen në antologjinë letrare të krijuesve të vegjël në diasporë, organizuar nga Shoqata “Korça”, Lobi Euro-Atlantik Shqiptar dhe Swiss-Albanian Event, ku gjithashtu, me përgatitjen cilësore nga mësuesja e tyre Metkaj, nxënësit e saj rrëmbyen me talent e gjuhë të zgjedhur edhe disa nga çmimet e nderit, përfshirë edhe të Parin në Poezi.

Vigjilja e këtij viti të ri akademik,  e gjeti mësuesen Lefteri Metkaj me një tjetër projekt të rëndësishëm. I nisur vite më parë por i përforcuar institucionalisht, kësaj radhe, duke pasur krahë dashamirësinë, e ndihmën konkrete e morale të Ambasadës Shqiptare të akredituar në Athinë dhe vetë numrit Një të bordit të saj, të nderuarën zonjën Luela Hajdaraga, Ambasadore e Republikes Shqiptare ne Greqi, e cila deri tani ka treguar dëshirën e mirë dhe devotshmërinë për t’u qëndruar pranë, siç ka premtuar që me ardhjen e saj, familjeve shqiptare, emigrantëve, brezit të ri, shoqatave e organizmave si dhe aktivistëve, intelektualëve e artistëve të kudogjendur në shtetin helen, krahas përfaqësimit më së mirë të shtetit tonë amë, në arenën e politikës ndërkombëtare. Përkrahja morale e praktike që ka shprehur disa herë për mësuesit e shkollat plotësuese të gjuhës shqipe, ambasadorja Hajdaraga si dhe zonja Joneda Dodaj, Koordinatore për Diasporën pranë Ambasadës janë dëftuar dhe së fundi si komponenti bazë i këtij bashkëpunimi: Ndërlidhja në mënyrë produktive me pushtetin vendor.

Nisma për hapjen e klasave të mësimit të gjuhës shqipe në ambientet e shkollave  publike greke ka qenë një iniciativë që ka projektuar dhe punuar për ta realizuar, mësuesja Lefteri Metkaj së bashku me Këshillin e Prindërve të klasës Shqipe që funksionon në zonën Redi, të Athinës, me një jetë mbi gjashtëvjeçare e që sot aderohet nga plotë 38 nxënës. Klasa e dytë me të njëjtën procedurë e rezultat, falë përpjekjeve të panumërta e të vazhdueshme të zonjës Metkaj është ajo në zonën Aspropirgo që ka kaluar tanimë vitin e dytë të funksionimit ku bëjnë pjesë 25 nxënës të vegjël shqiptar.

Veçse “Gjuha shqipe na thërret” për mësuesen Lefteri Metkaj e tërë bashkëveprimtarët e këtij projekti nuk mund të mbetej me kaq. Në zemër të Athinës, në lagjen e shumçpopulluar edhe nga qindra qytetarë shqiptarë, Kipseli, nevojat dhe mundësitë qenë të mëdha veçse po kështu dhe vështirësitë e ndeshura, për të marrë një leje për hapjen e mësimit plotësues të gjuhës shqipe në shkollën përkatëse dhe me një numër të konsiderueshëm fëmijësh shqiptarë. U desh të merrte ndërhyrjen e prestigjin e Ambasadës Shqiptare, sikurse dhe ndodhi, siç vetë zonja Metkaj, na dëfton, që të kapërceheshin, sheshoheshin a liheshin mënjanë një sërë pengesash për të cilat ndihma dhe mbështjetja e Ambasadës Shqiptare ishte e çmuar dhe ky bashkëpunim me autoritetet përkatëse vendore të Bashkisë së Athinës, vendimtar.

Zonja Metkaj tregon si një ndër stacionet më kuptimplote të këtij udhëtimi të rëndësishëm, pritjen e posaçme me dashamirësi e përkujdesje që i bëri kërkesës së këtij projekti, për të strehuar në Shkollën Fillore Publike 133 në Kipseli,  drejtori i shkollës Janis Dris, i cili me humanizëm e respekt kujtoi me atë rast edhe vitet e mëparshëm kur ai vetë si intelektual i vendosur për disa kohë në Gjermani, kishte ndërmarrë nisma të tilla të dobishme për komunitetin grek atje, teksa është i ndërgjegjësuar e i bindur se edukimi i fëmijëve është rëndësia sublime që sjell  kulturë e emancipim, të shumanshëm tek të gjithë. Në shkollën që drejtohet me objektivitet, përkushtim e ndershmëri nga zoti Dris tanimë ka gjetur mikpritjen e merituar edhe gjuha shqipe, dhe 20 fëmijët shqiptar, nxënës të kësaj shkolle që filluan tanimë mësimet plotësuese, do të marrin njohuritë e nevojshme dhe ngrohtësinë e mësueses së tyre të denjë zonjës Valentina Bozhiqi

Në festën e veçantë e mallëngjyese veshur me tinguj këngësh e vallesh shqiptare,  për përurimin e kësaj arritjeje bashkëpunimi e fisnikërimi nuk mungonte askush. Përfaqësues të Ambasadës Shqiptare me në krye ambasadoren znj. Luela Hajdaraga, e shoqëruar nga diplomatë të tjerë të Ambasadës, z. Fitim Gllareva, Përfaqësues i Zyrës së Interesave të Kosovës në Greqi, z. Dorian Doka, Përfaqësues i Qendrës së Botimeve për Diasporën, Përfaqësues nga Bashkia e Athinës, që me Kryetarin e nderuar të saj zotin Kosta Bakojani janë shprehur përherë për vëllazërimin e dy popujve tanë fqinj, zoti Babis Boziaris, nga Drejtoria e Arsimit, Lidhja e Mësuesve, Zonja Brikena Qama, Presidente e Lobit Euro-Atlantik Shqiptar, si dhe aktivistë, mësues, prindër e fëmijë entuziastë me sytë e shpirtrat të çiltër.

Ndërsa gëzojmë këtë arritje, me kënaqësinë e një konstruktimi më me dritë e suksese, tolerancë e mirëkuptim reciprok për të ardhmen, mendoj se vetë mësuesja Lefteri Metkaj, me këtë përvojë atdhetare dhe urimet e saj në fjalën e hapjes janë mbyllja ideale e këtij artikulli: “Kjo nisme bashkëpunimi ishte hapi i pare me Bashkinë e Athinës drejt misionit madhor për mësimin e gjuhës shqipe në Greqi. Nuk ka qenë asnjëherë pengesë pushteti grek për të mësuar fëmijët shqiptarë gjuhën tonë amtare. Kemi 30 vite që bashkëjetojmë me popullin grek, ndërsa dje na hapën kufirin, zemrat, shtëpitë por dhe dyert e shkollave që të mësojnë fëmijët tanë gjuhën shqipe, nuk i kanë kursyer të na i hapin. Mirënjohje për të gjithë miqtë tanë që morën pjesë në këtë festë për të përshëndetur marrëveshjen zyrtare për mësimin e gjuhës shqipe në ambientet shkollore greke. Duke drejtuar edhe falënderime zemre për të gjithë  bashkëpunëtorët që ndihmuan në realizimin e të vinim tek kjo festë uroj për secilin nga ju shëndet e mbarësi që së bashku të vazhdojmë traditën e mësimit të shqipes sonë në Greqi. Çdo bashkëpunim me shtetin tonë dhe shtetin grek, na fuqizon, na jep shpresë për një jetë me dinjitet për ne shqiptarët që jetojmë jashtë Atdheut në emigracion. Ky suksese është bashkëpunimi shembull me zonjën Luela Hajdaraga, Ambasadore e Republikës Shqiptare në Greqi. Zonjën Joneda Dodaj, Koordinatore për Diasporën pranë Ambasadës me pushtetin vendor grek. Kjo nismë bashkëpunimi ishte hapi i parë me Bashkinë e Athinës drejt misionit madhor për mësimin e gjuhës shqipe në Greqi. Suksese fëmijë, ju po forconi urat e bashkëpunimit midis dy shteteve tona! Për ju asnjëherë nuk lodhemi! Ju jeni e tashmja dhe e ardhmja jonë! ”/Lobi/